Kolon kanseri, birçok insanın aklında yaşlılıkla özdeşleşen bir hastalık olarak yer etmişken, son yıllarda genç yaş gruplarında da artış göstermesi tıbbi araştırmacıları endişelendirmektedir. Amerikalı bilim insanlarının yaptığı çalışmalar, 20-39 yaş arası bireylerde kolon kanseri vakalarının son on yılda günden güne arttığını ortaya koymuştur. Bu durum, sadece sağlık profesyonellerini değil, gençler ve ailelerini de uyarmaktadır. Peki, kolon kanseri riskini artıran faktörler nelerdir? Kimler bu hastalık için yüksek risk grubundadır?
Kolon kanseri, kalın bağırsağı etkileyen bir kanser türüdür. Genellikle 50 yaş ve üzerindeki bireylerde teşhis edilse de, son zamanlarda 30’larından itibaren gençlerde de böylesi vakalar artış göstermektedir. Araştırmalara göre, genç yaş gruplarında kolon kanseri görülme oranı, son 20 yılda yaklaşık %2,4 seviyesinde bir artış göstermiştir. Bunun sebebleri arasında genetik faktörlerin yanı sıra yaşam tarzı değişiklikleri de yer almaktadır.
Gençlerde kolon kanseri sıkça büyüme eğiliminde olan bir durumdur ve belirtiler genellikle daha geç fark edilmektedir. En yaygın belirtileri arasında karın ağrısı, sürekli bir yorgunluk hali, anemi ve dışkıda kan bulunması yer almaktadır. Günümüzde kişiler bu belirtileri daha az ciddiye almakta, bu da kanserin erken teşhis edilmesini zorlaştırmaktadır. Erken teşhis edilmediği takdirde ise tedavi süreci zorlaşmaktadır.
Kolon kanserinin risk faktörleri, yaş, aile öyküsü, genetik rahatsızlıklar ve yaşamsal alışkanlıklar gibi çeşitli unsurları kapsamaktadır. Ailede kolon kanseri öyküsü bulunan bireylerin bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. Özellikle anne veya baba tarafından gelen genetik miras, genç yaşta kanser gelişimini tetikleyebilmektedir. Bunun yanı sıra, kalıtsal polipozis sendromları gibi genetik hastalıkları olan bireyler de kolon kanseri açısından yüksek risk altındadır.
Yaşam tarzı faktörleri arasında aşırı alkol tüketimi, sigara kullanımı, yetersiz fiziksel aktivite ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları da kolon kanseri riskini artıran etkenlerdir. Özellikle işlenmiş gıdalar, kırmızı et ve trans yağ içeren besinler tüketen bireylerde kolon kanseri gelişme oranı daha yüksektir. Ayrıca obezite, metabolizma bozukluklarına ve dolaylı yoldan kanser gelişimine yol açabilmektedir.
Sonuç olarak, gençleri tehdit eden kolon kanseri riski ciddi bir gündem maddesi haline gelmiştir. Gençlerin sağlıklı yaşam alışkanlıklarına dikkat etmeleri, düzenli doktor kontrollerine gitmeleri ve belirtiler konusunda duyarlı olmaları büyük önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis hayat kurtarır. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ise gençlerin kendilerini bu tehditten korumalarının en etkili yoludur. Eğer ailenizde kolon kanseri öyküsü varsa veya sizde yukarıda belirtilen belirtiler mevcutsa, bir sağlık profesyoneli ile görüşerek gerekli tetkiklerin yapılmasını sağlamalısınız. Yaşam tarzınızda değişiklikler yaparak bu hastalığın önüne geçmek mümkün olabilir.